اول درس

ای سلامم، ای سرودم
ای نگهبان وجودم
ای غمم تو، شادی‌ام تو
مایه‌ی آزادی‌ام تو… ای وطن

ای وطن، تو سلام و شعر و سرود من هستی و در مقابل همه‌ی دشمنان از من حفاظت می‌کنی.

ای وطن همیشه و در همه حال چه شاد باشم و چه غمگین، باز هم به فکر تو هستم و تو دلیل آزادی من هستی.

ای دلیل زنده بودن
ای سرودی صادقانه
ای دلیل زنده ماندن
جان پناهی جاودانه… ای وطن

ای وطن، تو دلیل د باعث زنده بودنِ من هستی. ای وطن ای سرود راستی و حقیقت تو دلیل زندگی کردنِ من هستی و برای جانِ من همیشه یک پناه و نگهبانی.

همچو رویش در بهاران
همچو جان در هر بدن
مثل بوی عطر گلها
مثل سبزی چمن… ای وطن

ای وطن که مثل رویش گیاهان در بهار باعث زندگی بخشیدن می‌شوی و مثل جان برای هر بدن هستی. تو مثل گل خوشبو و با عطر خوب هستی و مثل چمنزار، سبز هستی.

مثل راز شعر حافظ
مثل آواز قناری
همچو یاد خوشترین‌ها
همچو باران بهاری… ای وطن

ای وطن، تو مثل رازی هستی که در شعرها و فال حافظ وجود دارد. مثل آواز قناری‌ها خوش صدا و زیبایی. تو مثل یاد و خاطره‌های خوب و زیبایمان و به زیبایی و شادابی بخشی باران بهاری میمانی.

مثل غم در مرگ مادر
مثل کوه غُصّه‌های
مثل سربازان عاشق
قهرمان قصّه‌های… ای وطن

ای وطن، غم تو درست مثل غم از دست دادنِ مادر بزرگ و سخت و مثل کوهی از غصه است. تو مثل سربازی هستی که با اعتماد به نفس و پرقدرت از کشور در مقابل دشمنان دفاع می‌کند و شبیه قهرمان‌های داخل قصه‌ها هستی.

همچو آواز بلندی
از بلندی‌های پاک
با غروری، با گذشتی
باوفایی همچو خاک… ای وطن

ای وطن، تو مثل آواز بلند و باصلابتی هستی که پاک است. همچنین پرغروری و اهل گذشت و بخشیدن هستی. همینطور مثل خاک باوفایی

نادر ابراهیمی

نادر ابراهیمی

زاده‌ی ۱۴ فروردین ۱۳۱۵ در تهران – درگذشته‌ی ۱۶ خرداد ۱۳۸۷، تهران

داستان‌نویس معاصر ایرانی بود. او علاوه بر نوشتن رمان و داستان کوتاه در زمینه‌های فیلم‌سازی، ترانه‌سرایی، ترجمه و روزنامه‌نگاری نیز فعالیت کرده‌است.

ابراهیمی، همراهِ بهرام بیضایی و ابراهیم گلستان، از اندک سخنوران ایرانی به‌شمار می‌رود که هم در سینما و هم در ادبیات کارکرده و شناخته شده بوده‌اند.

بیش از نود کتاب از ابراهیمی منتشر شده‌است.

نخستین کتاب را به اسم «خانه ای برای شب» در سال ۱۳۴۱ نوشت. مجموعه های «کلاغ ها و سنجاب»، «دور از خانه»، «قصه های ریحانه خانم» را در مورد کودکان و نوجوانان نوشت. پس از انقلاب زندگی امام خمینی را به نام «سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما آمد» نوشت.

معنی کلمات (واژه های) درس ششم فارسی ششم ابتدایی (ای وطن)

نگهبان : محافظ
مایه : منشا – دلیل – سبب
صادقانه : راست – بی کلک
جان پناه : سنگر – پناهگاه
جاودانه : جاویدان – همیشگی
رویش : روییدن، نمو، رشد کردن
غرور : خودپسندی، به خود بالیدن، احساس سربلندی نسبت به فرهنگ و توانایی هایی ملت خویش
غصه: غم، ماتم، اندوه

گام به گام فارسی ششم | درس ششم : ای وطن

درک مطلب (صفحه‌ی ۵۲ کتاب درسی فارسی خوانداری ششم)

۱- شاعر در این شعر «وطن» را به چه چیزهایی مانند کرده است؟
رویش در بهاران، جان در هر بدن، بوی عطر گل ها، سبزی چمن، راز شعر حافظ، آواز قناری، یاد خوش ترین ها، باران بهاری، غم در مرگ مادر، کوه غصه ها، سربازان عاشق، قهرمان قصه ها، آواز بلند، خاک.

۲- وطن چگونه میتواند نگهبان وجود ما باشد؟
وطن مثل خانه ای امن از وجود ما نگهبانی می‌کند و به ما امنیت، آسایش، هویت و فرهنگ می‌دهد.

۳- شما وطن را به چه چیزهایی مانند می‌کنید؟
مادر، پدر، گهواره، خانه، جان.

دانش زبانی (صفحه‌ی ۵۲ کتاب درسی فارسی خوانداری ششم)

منادا و حرف ندا

به این عبارات توجّه کنید
ای وطن
خدایا!
یارب!
برای خطاب کردن و گفت وگو با کسی از نشانه‌های ندا (ای، یا، ا) استفاده می‌کنیم.
کلمه‌ای که هر یک از این نشانه‌‌ها را داشته باشد، منادا نامیده می‌شود. گاهی منادا بدون نشانه می‌آید؛
مانند: وطن، جاودان باشی و سرفراز.

توضیحات تکمیلی

در زبان فارسی علامت ندا به سه شکل دیده می شود:

• ای که قبل از اسم می آید. مانند:  ای خدا، ای خلیفه. مانند: گفت: ای خلیفه اگر فتح را…
• یا که قبل از اسم می آید. مانند: یا خلیفه. مانند: فتح گفت: یا خلیفه من سیرم.
• الف که بعد از اسم می آید. مانند: حافظا – سعدیا – خدایا مثال: خدایا ای داننده رازها.

توجه: اگر آخر اسمی الف باشد، علامت ندا یا خواهد بود مانند خدایا

منادا

• اسمی که بعد یا قبل از علامت ندا می آید منادا نامیده می شود. مانند: خدا، خلیفه، سعدی و حافظ

همچنین

• به کسی یا چیزی که آن را صدا بزنیم یا مورد خطاب قرار دهیم، منادا می گویند.

نکات:

منادا معمولاً با حروف ندا همراه است. ( ای، یا، آی، الف )  ای ایران، دوستت دارم.  خدایا، مرا در زندگی موفّق بگردان.
گاهی منادا بدون حرف ندا می آید. نیما، غم دل گو که غریبانه بگرییم. ( ۳ جمله )
گاهی حرف ندا وجود دارد ولی منادا حذف شده است.
ای نام تو بهترین سرآغار. ( ۲ جمله )

یکی از موضوعاتی که در شمارش جمله به حساب می آید، ( منادا ) است.

گوش کن و بگو (صفحه‌ی ۵۲ کتاب درسی فارسی خوانداری ششم)

قصه‌ی «حماسه‌ی هُرمُز» را با دقّت گوش دهید و سپس درباره‌ی پرسش‌های زیر گفت و گو کنید.

پرسش ها

۱- داستان با چه واقعه‌ای شروع می‌شود؟
حمله‌ لشکر مغول.

۲- شخصیت اصلی داستان که بود و چند پسر داشت؟
هرمز، دهقانی (کشاورزی) شجاع بود و او سه پسر جوان داشت.

۳- اوّلین سواری که به کلبه نزدیک شد، که بود؟
دیده بان شهر بود

۴- لشکریان مغول چه زمانی به کلبه رسیدند؟
هنگام غروب

۵- نام فرماندهی مغولان چه بود؟
قاجان

۶- مغولان برای بیرون کشیدن پیرمرد و پسرانش از کلبه به چه کاری دست زدند؟
کلبه را آتش زدند

۷- پیرمرد در آخرین لحظه‌ی زندگی چه گفت؟
پیروز باد ایران

فایل صوتی داستان حماسه هرمز – درس ششم فارسی ششم – کلاس اینترنتی ما (مومکا)

پخش‌کننده صوت

00:00

00:00

برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید.

دانلود فایل صوتی داستان حماسه هرمز – کلاس اینترنتی ما (مومکا)

انواع مردم

بدان که مردم از سه جنس اند:
بعضی چون غذا هستند که وجودشان برای ما لازم است
و بعضی چون دارو هستند که فقط گاهی به آنها نیاز داریم
و برخی دیگر مانند بیماری هستندکه ما هرگز به آنها نیاز نداریم ولیکن گاهی گرفتارشان می‌شویم که در چنین هنگامی باید صبر و تحمّل داشته باشیم تا به سلامت از دست آنها، رها شویم.

(ابو حامد، امام محمّد غزالی، کیمیای سعادت با اندکی تغییر و بازنویسی)

درس هشتم فارسی ششم | دریاقلی | توضیح درس و حل فعالیت ها و دانش زبانی